Sinds 2005 hoort Middag-Humsterland tot de Nationale Landschappen van Nederland. Maar hoe zorg je voor een goede economische en social-culturele ontwikkeling van dit oude wierdenlandschap ten zuiden van het Reitdiep en het Lauwersmeer, terwijl je de bestaande landschappelijke cultuurhistorische karakteristieken van het gebied zoveel mogelijk wilt behouden en versterken? Deze vraag stond centraal bij het schrijven van een toekomstvisie voor Middag-Humsterland in 2016 en 2017. Aan de hand van diverse gesprekken en ontmoetingen met verschillende betrokkenen: bewoners en ondernemers van het gebied, gemeentelijke en provinciale beleidsmakers, diverse natuurverenigingen en -instellingen. Inwoners van het gebied werkten de verschillende onderwerpen uit, samen met de Gebiedscoöperatie Westerkwartier en uiteindelijk resulteerde dit in een lijvig document dat als leidraad en richtsnoer geldt bij de ontwikkeling en het behoud van dit gebied.
Uiteindelijk werd afgesproken dat inwoners, ondernemers, verenigingen, stichtingen en andere betrokken zich verenigen om de toekomstige ontwikkelingen, zoals neergelegd in de toekomstvisie, vorm te geven en in de gaten te houden, samen met de gemeente en de Gebiedscoöperatie Westerkwartier. De gemeente houdt toezicht en stelde vijftigduizend euro ter beschikking als startkapitaal.
Hoe moet Middag-Humsterland er over tien jaar uit zien, was een van de kernvragen. Wat moet versterkt of behouden worden? Moet de landbouw – een van de belangrijkste economische factoren in het gebied – verduurzamen en innoveren? Moeten meer bezoekers met dit unieke gebied (met meer dan honderd wierden) kennismaken? Moet het gebied zelfvoorzienend worden wat energie betreft? En hoe zien de dorpen er tegen die tijd uit? En bovenal: wat wil men niet? Toerisme en recreatie, energietransitie en agrarisch ondernemerschap staan hoog in het vaandel, zo bleek. Een inwoner: ‘Het Middag-Humsterland moet in zijn eigen energie kunnen voorzien, maar wel op een manier die past in het prachtige landschap. Het gebied moet goed bereikbaar zijn.’