Hoe verzamel ik goede ideeën voor de verbetering, versterking of verfraaiing van ons dorp?
De eigen omgeving is nooit volmaakt. Als bewoner van een straat, dorp en regio blijf je altijd wensen, ideeën en zorgen houden. Invallen die spontaan ontstaan, tijdens gesprekken aan de stamtafel of door gemeenten of andere instanties naar boven gehaald, via ideeënbussen, enquêtes of prijsvragen. Hoe kom je aan goede ideeën voor de verbetering van je straat, dorp of gebied en hoe kun je dit vervolgens verder uitbouwen om er een breder gedragen initiatief van te maken?
Wensen zijn er zeker in Groningen waar de gasbevingen niet alleen de aarde en de huizen scheurde, maar ook de dorpen fysiek, mentaal en cultureel aantastte. Veel initiatieven werden daarom de laatste jaren door inwoners in deze gebieden bedacht en uitgevoerd om de problemen van schade en versterkingen gezamenlijk het hoofd te bieden. Maar ook in de gebieden waar de bevingen minder impact hadden, werden vele projecten bedacht en uitgevoerd.
Er zijn veel mogelijkheden en technieken om op ideeën te komen voor de verbetering van je straat, dorp of gebied. Je kunt jezelf of anderen een open vraag stellen, bijvoorbeeld in de vergadering van een dorpsvereniging of gewoon aan de stamtafel van het huiskamercafé, een enquête houden, een prijsvraag uitschrijven of een (echte of virtuele) ideeënbus openen (zie kader).
De prikkel om ideeën te ontwikkelen kan ook van buiten komen, bijvoorbeeld doordat een prijsvraag of een challenge wordt uitgeschreven door een partij van buiten: gemeente, provincie, waterschap, een onderneming. Middenin de coronatijd vroeg een samenwerkingsverband van VNO NCW Noord en tal van noordelijke instellingen naar ‘steengoede ideeën’ om de horeca en de cultuur weer op gang te brengen in en na de zware crisistijden. Daarvoor kon het publiek ideeën opsturen. Daarvan zou één beloond worden met het volledig uitvoeren van zijn plan door de samenwerkende partners.
Honderden ideeën kwamen op deze manier binnen: van dinerroeibootjes-voor-twee tot een wandelroute langs verschillende restaurants. Ook bij het door het Nationaal Programma Groningen uitgeschreven Toukomst kwamen ruim 900 ideeën binnen – voor dorpen, gebieden en zelfs voor de hele provincie – op het gebied van duurzaamheid en energie, cultuur en toerisme, bedrijvigheid en economie, landbouw, gezondheid en tal van andere thema’s. Kijk maar eens rond bij deze ideeënbanken en bij de site van Duurzame Dorpen en van de Ideeënbank Groningen.
Het gaat bij deze ‘prijsvragen’ en ‘pitches’ niet altijd om de winnaar en zijn uitgevoerde plan, maar ook om het opwekken van ideeën en de samenwerking die kan ontstaan. Vaak broeit zo’n plan verder of leveren de ingezonden ideeën van anderen inspiratie op voor het eigen gebied.
Bijvoorbeeld in:
Zo wilde de Dorpsvereniging Steendam input hebben voor de Dorpsvisie die kon dienen als blauwdruk voor de toekomst van het dorp aan het Schildmeer. Uit een Leefbaarheidsenquête van 2015 kwamen vijf belangrijke wensen van dorpsbewoners tevoorschijn, die daarna gerealiseerd werden. Maar men wilde een uitgebreidere Dorpsvisie en begon daar in 2017 de eerste stappen voor te zetten, met de aanvraag van een subsidie bij het Leesbaarheidsfonds. In de jaren daarna konden Steendammers op dorpsvisieavonden en bij inspraakrondes hun ideeën, dromen, voorkeuren en plannen bespreken en bediscussiëren. Dat resulteerde in de eerste integrale dorpsvisie van Steendam die in november 2019 op een feestelijke avond in het dorpscafé aan de wethouder van de gemeente werd overhandigd.
Met elkaar doet deze ‘integrale’ dorpsvisie dienst als blauwdruk voor de komende jaren – niet alleen voor de bevolking van het dorp, maar ook voor de gemeente Midden-Groningen, waarin Steendam ligt en voor alle andere overheden en instanties die met het dorp te maken hebben.
Manieren om ideeën te genereren binnen een wijk, dorp of gebied
- Stel een open vraag aan de stamtafel van het dorpscafé, in de vergadering van dorpsbelangen of op een andere openbare plek.
- Open een (anonieme) ideeënbus in het dorpshuis, bij de supermarkt of bij de school (wel even overleggen natuurlijk).
- Houd een enquête onder je dorpsgenoten in de dorpskrant, de dorpswebsite, sociale media-pagina (Facebook), of in de huis-aan-huiskrant.
- Maak gebruik van een prijsvraag, pitch, challenge, project of subsidieronde van een instelling of onderneming en doe met je dorpsbewoners mee – wie heeft het leukste idee?
- Schrijf zelf een prijsvraag uit: wie heeft het beste idee voor het dorp? Beste idee wordt uitgevoerd.
- Organiseer een excursie langs vergelijkbare dorpen om te kijken wat voor oplossingen en ideeën ze elders hebben verzonnen. > Houd een brainstorm, een piramidediscussie of een ‘wereldcafé’ met het hele dorp zoals in het Groninger Participatiewerkboek.
- Kijk op de Ideeënbank Groningen voor inspiratie en ideeën om de leefbaarheid in dorpen en wijken te vergroten.