Energiecoöperatie Zonnedorpen begon in 2014 toen de Vereniging Dorpsbelangen Zijldijk aan een dorpsgenoot vroeg of ze samen een plan kon bedenken om duurzame energie in of rond het dorp op te wekken. Studenten van de Hanzehogeschool hielpen en samen kwamen ze op het idee van een biovergister, waarvan het plan dankzij diverse subsidies kon worden uitgewerkt en doorgerekend. Helaas voor de initiatiefnemers ging het plan uiteindelijk toch niet door: de biovergister zou niet in het landschap passen. Gelukkig was er ook een Plan B, dat in 2015 werd uitgewerkt: de energiecoöperatie Zonnedorpen voor de dorpen ‘t Zandt, Zijldijk, Zeedijk, Leermens, Garsthuizen en Godlinze. Dat plan kwam van de grond. ‘Zonnedorpen heeft zich als doel gesteld zoveel mogelijk woningen in ons gebied energieneutraal en aardgasvrij te maken.’
De coöperatie startte met ruim vijftig leden, maar telt inmiddels meer dan 120. Het zonnepark met 1500 panelen werd in 2017 gebouwd op een paardenweide in ’t Zandt, omringd met riethagen. De panelen wekken jaarlijks zo’n 400 duizend kilowattuur op, goed voor 10 procent van het stroomgebruik in de dorpen. Een tweede park met 540 zonnepanelen ligt in het verschiet. En de Zonnedorpen hebben meer plannen. Ze willen accu’s die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om pieken in het stroomgebruik op te vangen en elektrische huisverwarming mogelijk te maken, bijvoorbeeld met behulp van gasloze cv-ketel. Een woordvoerder: ‘Van de gaswinning hebben we de lasten maar niet de lusten. Van ons eigen zonnepark hebben we de lusten en amper lasten.’
Uiteindelijke doel is een volledig duurzame energievoorziening in en rond ’t Zand en Zijldijk, passend in het landschap, met lokale zeggenschap, waar iedereen van kan meeprofiteren. De coöperatie wil zijn ervaring ook graag delen: de initiatiefnemer maakte ook een handleiding waarin hij vertelt hoe je succesvol een energiecoöperatie op kunt zetten. Lokale energiecoöperaties – burgerinitiatieven die samen de lokale energieproductie regelen – zijn er volop in Groningen. Sterker nog: Groningen is al jaren de snelstgroeiende provincies wat energiecoöperaties betreft. De overkoepelende organisatie, de GreK, is inmiddels een belangrijke factor geworden bij de verduurzaming van Groningen.
