Gezondheid, welzijn, werk en inkomen
Gezond en nuttig je tijd besteden zonder bestaansonzekerheden, en met oog voor anderen is niet voor al onze dorpsbewoners vanzelfsprekend. Gemeenschapsvorming en verbinding met de omgeving moeten vaak van buitenaf gestimuleerd worden. Welzijnsondersteuning, professionele zorg en werkgelegenheid blijven de hoeksteen van onze dorpen.
De belangrijkste vragen zijn:
- Hoe zorgen we ervoor dat iedereen mee kan doen?
- Hoe verbinden we gezondheid met onderwijs en werk?
- Waar komen we bijeen om elkaar te ontmoeten en te helpen?
- Hoe bevorderen we een preventieve samenhang tussen welzijn en (gezondheids)zorg?
- Hoe bevorderen we vrijwilligerswerk, stageplaatsen en werkleertrajecten in onze omgeving
Dorpscoöperaties welzijn en zorg
Wat wil ADA?
Hulp van onze gemeenten bij het organiseren en financieren van gezonde zelfredzaamheid in de dorpen waarbij (langer) gezond thuis leven centraal staat.
Hoe kun je dit als gemeente voor elkaar krijgen?
Gemeenten hebben (wettelijke) taken op het gebied van maatschappelijke ondersteuning en zorg, en steunen vaak welzijns- en vrijwilligersorganisaties. Een groot deel van de zorg is ook landelijk geregeld en loopt via de verzekeraars. Door verschillende verantwoordelijkheden en geldstromen ontstaat niet altijd een optimaal pakket waarbij preventie, begeleiding van zelfredzaamheid en de uiteindelijke ‘professionele zorg’ in balans zijn en goed met elkaar samenhangen. Vrijwilligers en professionals zijn hierbij even noodzakelijk, waarbij we nooit de belasting van de mantelzorg mogen vergeten.
Door beter en vaker samen te werken en goed te organiseren kan de gemeente zijn rol aanpassen en de budgetten anders inzetten. Hierdoor kunnen op den duur sterkere gemeenschappen ontstaan en de middelen effectiever besteed worden. Ook lokaal ondernemerschap kan hierin betrokken worden en ook de eigen bijdrage van mensen hierin hoeft niet onderschat te worden waarbij zelf op solidariteit geanticipeerd kan worden. Gemeenten kunnen daarbij ook kennis en coördinatie aanbieden aan de dorpen en voor dit onderwerp is voortdurend landelijke aandacht om tot een optimale combinatie van zorg en welzijn te komen.
Hoe pas je dit toe als gemeente?
Door verschillende soorten samenwerking te stimuleren, te ondersteunen en te creëren. Maar ook door ruimte (plek) te scheppen voor de organisatie van bijvoorbeeld ontmoeting en spel, lokaal vervoer, dagbesteding, maaltijdverzorging, buddy-programma’s, eenzaamheidsbestrijding, ondersteuning van kleine klussen, lichamelijke verzorging (kapper, pedicure etc.), steunpost thuiszorg, bloedprikken, huisartshulppost, noodhulp (bedden). Deze activiteiten kunnen gecombineerd worden met andere activiteiten binnen bijvoorbeeld de dorpshuizen, in samenwerking met de dorpsvereniging.
Ook als ons dorp geen ‘gemeenschappelijk dak’ heeft, kan er samengewerkt worden met dorpen in de buurt. Naast de inzet van vrijwilligers en de geïnstitutionaliseerde zorg kan ook lokaal ondernemerschap hierin betrokken worden: van kleine klussen tot activiteiten programma’s en hulp in de huishouding. Hierbij kan een optimale mix gezocht worden tussen verzekerde zorg, maatschappelijke ondersteuning, welzijns- en vrijwilligerswerk en lokaal ondernemerschap.
Daarbij is ook een eigen bijdrage en een solidariteitsregeling voor hen die niet of weinig kunnen bijdragen mogelijk. Gemeenten kunnen daarbij hun middelen aanwenden anticiperende op collectiviteitsvoordelen en een afnemende zorgvraag door preventieve werking van de aanpak.
Wijk- en dorpsbedrijven
Wat wil ADA?
De gemeente ondersteunt of initieert lokale ruimtes in ons dorp voor een combinaties van kleine lokale bedrijvigheid, werken op afstand, werk-leer-bedrijven, re-integratie trajecten en vrijwilligerswerk. De lokale betrokkenheid zal hierdoor gestimuleerd worden.
Hoe kun je dit als gemeente voor elkaar krijgen?
De gemeente heeft als een van zijn taken om arbeidsparticipatie te bevorderen en mensen zonder baan en inkomen te steunen. Verbinding met anderen, een als zinvol ervaren tijdsbesteding en geen zorgen over bestaanszekerheid zijn waardevolle bestanddelen voor een uitgangspositie van onze dorpsbewoners waarin ze zichzelf verder kunnen ontwikkeling en (arbeids)participatie mogelijk wordt. De inzet van gemeenten zou dus meer gericht kunnen worden op de ontwikkeling van dit soort plekken.
Hoe pas je dit toe als gemeente?
In de dorpen en in samenhang met dorpsverenigingen, dorpscoöperaties, verenigingsleven, onderwijs, cultuur, sport, welzijn en zorg zijn voldoende aanknopingspunten voor (vrijwilligers)werk en werk-leeromgevingen. In samenwerking met onderwijsinstellingen kunnen gemeenten, naast de directe steun aan individuen, voor een meer integrale benadering kiezen en ook de samenwerking met (dorps)verenigingen, coöperaties en lokale bedrijvigheid richten op participatie voor werkzoekenden en het creëren van werk-leer omgevingen.
Deze plekken in dorpshuizen en op multifunctionele accommodaties kunnen een platform bieden voor ontwikkeling en groei. Ook het bedrijfsleven kan hier van profiteren doordat het nieuwe werknemers kan vinden en opleiden. Niet elk dorp kan of wil over deze faciliteiten beschikken maar door regionaal samen te werken kan de betrokkenheid toch vergroot worden.